Cyfarfodydd

Cynhelir ein cyfarfodydd bob chwech wythnos, yn Neuadd Lisburne, Llanafan, ac Ysgol Llanfihangel-y-Creuddyn bob yn ail. Mae'r cyfarfodydd yn agored i'r cyhoedd ond gofynnir yn garedig ichi gysylltu gyda'r Clerc neu'r Cadeirydd ymlaen llaw os hoffech annerch y cyfarfod. Bydd croeso arbennig i bawb yn y Cyfarfod Cyffredinol Blynyddol a gynhelir fel arfer ym mis Mai a lle bydd digon o gyfle i ofyn cwestiynau o'r llawr.

Cymuned Trawsgoed

Cymuned wledig, wasgaredig yng ngogledd Ceredigion yw Trawsgoed, rai milltiroedd i’r dwyrain-dde-ddwyrain o Aberystwyth, ar lan ogleddol Afon Ystwyth. Mae’n ffinio â chymunedau Llanfarian, Llanilar, Ystrad Meurig, Ysbyty Ystwyth, Pontarfynach a Melindwr. Creuwyd Cyngor Cymuned Trawsgoed, sydd â 10 Cynghorydd, yn y 1980au drwy uno hen gynghorau bro Llanafan a Llanfihangel-y-Creuddyn, sydd bellach yn wardiau o fewn Cyngor Trawsgoed. Mae’n cynnwys pentrefi Llanafan a Llanfihangel-y-Creuddyn, Abermagwr, Cnwch Coch, a’r Gors/New Cross, a chymunedau bach gwasgaredig megis Trawsgoed a Brynafan. Amcangyfrifir bod bron i fil o bobl (gan gynnwys plant) yn byw yng nghymuned Trawsgoed erbyn hyn, gyda ward Llanfihangel â’r boblogaeth fwyaf. Chwe chynghorydd sydd yn cynrychioli Llanfihangel felly, gyda phedwar o ward Llanafan.

Mae hanes hir i’r ardal, sydd ag olion archeolegol pwysig. Lle saif plas y Trawsgoed heddiw bu caer Rufeinig ac yn 2009 daethpwyd o hyd i fila Rufeinig yn Abermagwr, yn agos i fferm o’r Oes Haearn. Yn y 19eg ganrif daeth y gwaith mwyn yn ddiwydiant pwysig ac mae ei olion i’w gweld mewn sawl man, gan gynnwys hen bwerdy Pont Ceunant.

Wedi i ystâd Trawsgoed a’r hen ddiwydiant plwm ddirwyn i ben yn hanner cyntaf yr 20fed ganrif, y Comisiwn Coedwigaeth a sefydliad ymchwil amaethyddol blaengar Trawsgoed fu’r prif gyflogwyr am rai degawdau ar ôl yr Ail Ryfel Byd. Pan gaeodd Trawsgoed a’r swyddfeydd coedwigaeth rai blynyddoedd yn ôl collwyd llawer o swyddi. Ond mae cyfran o’r trigolion yn dal i weithio ym meysydd amaeth, coedwigaeth a diwydiannau cysylltiol, tra bod eraill yn teithio bob dydd i weithio yn Aberystwyth, a rhai yn gweithio o’u cartrefi er gwaethaf diffygion y gwasanaethau band-eang a ffôn. Ar hyn y bryd mae Cyngor Trawsgoed yn gwneud popeth yn ei allu i sicrhau gwelliant yn y gwasanaethau hyn, ac yn hyderus o gael y maen i'r wal yn y pen draw.

Yr Iaith Gymraeg yn yr ardal

Bu llawer o newid yn ardal Trawsgoed ers y 1980au. Erbyn Cyfrifiad 2011, allan o 962 o drigolion dros 3 oed, roedd 57.2% yn medru’r Gymraeg, o gymharu â 59.2% yn 2001. Gwelwyd gostyngiad bach, o 52.6% i 51.5%, ymhlith y rhai rhwng 16 a 64 oed, a gostyngiad o 58.6% i 48.6% ymhlith y rhai dros 65 oed – gan adlewyrchu, mae’n debyg, nifer y di-Gymraeg sy’n dod yma i ymddeol. Ond cafwyd cynnydd o 85.2% i 87.9% ymhlith y plant rhwng 3 a 15 oed, ac i’r ddwy ysgol fach, Llanafan a Llanfihangel-y-Creuddyn ac i ymdrechion diflino athrawon a chefnogaeth rhieni y bu’r diolch am hynny. Ergyd fawr fu penderfyniad Cyngor Sir Ceredigion i gau Ysgol Llanafan yn ystod haf 2014, a hynny er gwaethaf gwrthwynebiad y gymuned gyfan. Heddiw Llanfihangel yw’r unig ysgol o fewn cymuned Trawsgoed.

Yr Iaith Gymraeg a Chyngor Trawsgoed

Mae pob un o’r Cynghorwyr Cymuned a’r Clerc yn medru’r Gymraeg. Mae croeso i aelodau’r cyhoedd gysylltu ag unrhyw un ohonynt yn Gymraeg neu Saesneg, ar lafar neu drwy lythyr. Cyhoeddir cofnodion cyfarfodydd yn ddwyieithog ar y we ac adroddiad cryno yn Gymraeg yn Y Ddolen, y papur bro lleol, ac yn y Cambrian News yn ogystal.

Cyfarfodydd

Oherwydd y sefyllfa bresennol o ran y Coronafeirws, cynhelir Cyfarfodydd y Cyngor Cymuned drwy fideo gynadledda am y tro.

Cynhelir cyfarfod nesaf o Gyngor Bro Trawsgoed ar nos Lun 6ed o Fedi, 2021 am 7.30 y.h. yn Neuadd Lisburne, Llanafan

Agenda 06 09 2021

Agenda Cyfarfodydd Blaenorol
Agenda 27ain Gorffennaf 2021

PORTH CYMORTH CYNNAR

Mae Cyngor Sir Ceredigion wedi bod mewn cysylltiad yn hyrwyddo eu Gwasanaeth Porth Cymorth Cynnar sy'n cadw mewn cysylltiad gydag unigolion a theuluoedd sydd dan straen neu'n teimlo'n unig gyda galwad ffon dyddiol/wythnosol yn ol yr angen i gael sgwrs gyda hwy ynglyn a lles/iechyd ayyb.

Pe byddech chi neu rhywun chi'n ymwybodol ohono am dderbyn cyswllt wrth Porth Cymorth Cynnar, yn enwedig yn ystod y cyfnod anodd yma, cysyllter drwy ffon: 01545 570881 neu e-bost: porthcymorthcynnar@ceredigion.gov.uk neu CAVO ar 01570 423232.

Gweler hefyd y linc isod i Safle We Cyngor Sir Ceredigion sy'n dynodi adnoddau sydd ar gael i gynorthwyo trigolion y Sir, yn enwedig y rhai sy'n hunan-ynysu:
Rhestr o adnoddau yng Ngheredigion

Dylunio a hostio'r wefan: Technoleg Taliesin Cyf.